Annex 1'e Göre CCS Dokümanı Hazırlama Kılavuzu

 

Bilindiği üzere,Avrupa Birliği İyi Üretim Uygulamaları (EU GMP) Annex 1'in 2022'de güncellenen versiyonu, steril ürünlerin üretiminde kontaminasyon kontrol stratejisinin (Contamination Control Strategy - CCS) hazırlanmasını ve belgelenmesini zorunlu kılmıştır. Artık GMP denetçileri tarafından da sorgulanmaya başlayan bu doküman, yeni Annex 1'e uyumun yanısıra, denetim geçmeninde önemli bir koşulu haline gelmiştir.

CCS (Kontaminasyon Kontrol Stratejisi) , ürün kalitesini ve hasta güvenliğini korumak için mikroorganizma, endotoksin/pirogen ve partikül kontaminasyon risklerini yönetmek amacıyla tasarlanmış kapsamlı bir plandır.

Aşağıda, Annex 1'e uygun bir CCS dokümanı hazırlama kılavuzu Türkçe olarak adım adım sunulmuştur. 

Bu kılavuz, Annex 1'in beklentilerini ve endüstri uygulamalarını temel alır. 

1. Amaç ve Kapsamı Belirleme

• Amaç: CCS'nin temel amacı, üretim süreçlerinde kontaminasyon risklerini tanımlamak, değerlendirmek ve kontrol altına almak olmalıdır. Dokümanda bu amaç açıkça belirtilmelidir: "Ürün kalitesini ve sterilitesini garanti altına almak için kontaminasyon risklerini proaktif bir şekilde yönetmek."
• Kapsam: CCS, tesisin tüm steril üretim süreçlerini, ekipmanlarını, personel faaliyetlerini ve çevresel kontrol sistemlerini kapsar. Hangi ürünler, süreçler veya tesis alanlarının dahil olduğunu netleştirin (örneğin, steril ilaçlar, biyolojik ürünler).

2. Çok Disiplinli Bir Ekip Kurma

• CCS'nin hazırlanması, farklı uzmanlık alanlarından gelen bir ekip gerektirir. Bu ekip şunları içermelidir:
  • Üretim Uzmanları: Süreçlerin teknik detaylarını bilir.
  • Mikrobiyologlar: Mikrobiyal kontaminasyon risklerini değerlendirir.
  • Kalite Güvence (QA): GMP uyumluluğunu sağlar.
  • Mühendislik: Tesis tasarımı ve ekipman bakımını ele alır.
  • Yönetim: Kaynakları onaylar ve stratejiyi destekler.
• Ekip, haftalık toplantılarla riskleri tanımlamak ve kontrol önlemlerini tartışmak için bir araya gelmelidir.

3. Risk Değerlendirmesi ve Yönetim (QRM)

• Kalite Risk Yönetimi (QRM): Annex 1, CCS'nin QRM prensiplerine dayanmasını şart koşar (Bölüm 2.3). ICH Q9’a uygun bir risk yönetim süreci izleyin:
  1. Risk Tanımlama: Potansiyel kontaminasyon kaynaklarını belirleyin (örneğin, personel, hava, su, ekipman, ham maddeler).
  2. Risk Analizi: Her bir kaynağın olasılığını ve etkisini değerlendirin.
  3. Risk Kontrolü: Riskleri azaltacak önlemleri tasarlayın (örneğin, HEPA filtreler, sterilizasyon).
  4. Risk Gözden Geçirme: Sürekli izleme ile etkinliği değerlendirin.
• Holistik Yaklaşım: Tüm süreç akışını bir sistem olarak ele alın ve bireysel önlemlerin kolektif etkinliğini değerlendirin (Bölüm 2.4).

4. CCS Dokümanının İçeriği

Annex 1, CCS'de ele alınması gereken temel konuları Bölüm 2.5'te listeler. Doküman şu başlıkları içermelidir:

• Tesis ve Ekipman Tasarımı:
  • Temiz odaların sınıflandırması (Grade A, B, C, D) ve hava akışı (unidirectional airflow).
  • Ekipman yerleşimi ve bakım planları.
• Personel:
  • Eğitim programları (aseptik teknikler, kıyafet giyme prosedürleri).
  • Personel hareketi ve maksimum personel sayısı.
• Temizlik ve Dezenfeksiyon:
  • Yüzey temizliği ve dezenfektan doğrulaması.
  • Temizlik öncesi işlemler ve kalıntı yönetimi.
• Çevresel İzleme:
  • Viable ve non-viable partikül izleme planları.
  • Örnekleme noktaları ve sıklığı (risk temelli).
• Sterilizasyon:
  • Sterilizasyon yöntemleri ve doğrulama (örneğin, biyolojik indikatörler).
• Malzeme Akışı:
  • Ham madde girişinden nihai ürüne kadar kontaminasyon risklerini kontrol etme.
• Süreç Kontrolleri:
  • Üretim sırasında kritik kontrol noktaları (CCP’ler).
• Sürekli İyileştirme:
  • Verilere dayalı geri bildirimle CCS’nin düzenli güncellenmesi (Bölüm 2.6).

5. Dokümantasyon Yapısı

• Giriş: CCS’nin amacını, kapsamını ve Annex 1 ile uyumluluğunu açıklayın.
• Metodoloji: Risk değerlendirme sürecini ve kullanılan araçları (örneğin, FMEA, HACCP) tarif edin.
• Ana Bölüm: Yukarıdaki başlıkları detaylandırın ve her bir kontrol önlemini bilimsel olarak gerekçelendirin.
• Referans Belgeler: İlgili SOP’ler, doğrulama raporları ve risk analizlerini listeleyin (tam metin eklemek yerine belge numaralarını belirtin).
• Revizyon Tablosu: CCS’nin yaşayan bir doküman olduğunu gösterir (revizyon no, tarih, değişiklik özeti).

6. Bilimsel Gerekçelendirme

• Her kontrol önlemi bilimsel temellere dayanmalıdır. Örneğin:
  • İzleme sıklığı, tesisin geçmiş verilerine ve risk analizine göre belirlenmelidir.
  • Dezenfektan seçimi, mikrobiyal etkinlik testleriyle doğrulanmalıdır (Bölüm 9.38).

7. Sürekli Gözden Geçirme ve Güncelleme

• Annex 1, CCS’nin düzenli olarak gözden geçirilmesini ve güncellenmesini gerektirir (Bölüm 2.6).
  • Yıllık İnceleme: Trend analizleri ve yeni verilerle CCS’yi değerlendirin.
  • Olay Bazlı Güncelleme: Sapmalar veya yeni riskler ortaya çıktığında dokümanı revize edin.
• Elektronik bir araç kullanıyorsanız, 21 CFR Part 11 ve Annex 11 uyumluluğunu sağlayın.

8. Uygulama ve Denetim Hazırlığı

• CCS’yi tesis genelinde uygulayın ve personeli eğitin.
• Denetimlerde CCS, ilk talep edilen belgelerden biri olacaktır. Bu nedenle, erişilebilir, düzenli ve kapsamlı bir şekilde hazırlanmış olmalıdır.

Pratik İpuçları

• Başlangıç Noktası: Mevcut kontaminasyon kontrol belgelerinizi (örneğin, temizlik SOP’leri, izleme planları) birleştirerek bir "CCS ana dokümanı" oluşturun.
• Şablon Kullanımı: ECA Foundation veya PDA gibi kuruluşların sunduğu CCS şablonlarından faydalanabilirsiniz.
• Basit ve Net: Karmaşık ifadelerden kaçının; denetçiler için kolay okunabilir bir dil kullanın.
• Örnekleme: Risk temelli bir yaklaşımı belgeleyin (örneğin, "Grade A bölgelerde sürekli izleme yapılır çünkü...").

Sonuç

Annex 1’e uygun bir CCS dokümanı, tesisinizin kontaminasyon risklerini sistematik bir şekilde yönettiğini kanıtlar. Bu kılavuz, kapsamlı bir strateji geliştirmenize yardımcı olmak için Annex 1’in temel gerekliliklerini sade ve uygulanabilir bir şekilde özetler. Hazırlık sürecinde ekip çalışması, bilimsel doğruluk ve sürekli iyileştirme ruhu kritik öneme sahiptir. CCS’nizi hazırlarken tesisinize özgü riskleri ve mevcut uygulamaları göz önünde bulundurarak özelleştirin.

Eğer daha fazla detay veya örnek bir şablon isterseniz, lütfen belirtin!

Ayrıca danışmanlık , eğitim, tedarikçi denetimi, iç denetim vb talepleriniz içinde benimle iletişime geçebilirsiniz.

Kontaminasyon Kontrol Stratejisi , CCS ,

Annex 1, İyi Üretim Uygulamaları , GMP, Steril Üretim, Kalite Risk Yönetimi, QRM